Anayasa Mahkemesinin 13/7/2023 Tarihli ve E: 2022/1 (Değişik İşler), K: 2023/4 Sayılı Kararı
13 Ekim 2023 Cuma tarihli Resmi Gazete'nin 32338 sayısında yayınlanan Anayasa Mahkemesi Kararı aşağıdaki gibidir:
Davacı: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Davalı: Türk ve Dünya Birliği Partisi Davanın Konusu: Türk ve Dünya Birliği Partisi'nin kendiliğinden dağılma durumunun ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespit edilmesi talebi.
I. Davanın Gerekçesi: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Türk ve Dünya Birliği Partisi'nin ilk büyük kongresini zamanında yapmadığı ve zorunlu organlarını oluşturmadığı gerekçesiyle kendiliğinden dağılma durumunun ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespit edilmesi talebini içeren bir yazı göndermiştir.
II. Partinin Savunması: Anayasa Mahkemesi'nin savunma isteyen yazısı, parti adresinde özel bir işletme bulunması nedeniyle tebligatın mahalle muhtarına bırakılması suretiyle yapılmıştır. Parti, süresi içinde savunma vermemiştir.
III. İnceleme:
- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının yazısı, raportör tarafından hazırlanan rapor, ilgili Anayasa ve kanun hükümleri ile diğer belgeler incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünülmüştür.
- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Türk ve Dünya Birliği Partisi'nin süresi içinde ilk büyük kongresini yapmadığını ve zorunlu organlarını oluşturmadığını ileri sürerek kendiliğinden dağılma durumunun ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespit edilmesini talep etmiştir.
- Siyasi partilerin tüzel kişilik kazanması için bildiri ve belgelerin İçişleri Bakanlığı'na verilmesi gerektiği, siyasi partinin en yüksek organının büyük kongre olduğu ve parti kurucularının ilk büyük kongreyi tüzel kişilik kazanmasından itibaren iki yıl içinde yapmak zorunda olduğu Siyasi Partiler Kanunu'nda belirtilmiştir.
- Türk ve Dünya Birliği Partisi, kuruluşuna dair bildiri ve eklerini 12 Eylül 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı'na vererek tüzel kişilik kazanmıştır. Parti, Kanun'un 14. maddesi gereği bu tarihten itibaren iki yıl içinde ilk büyük kongresini yapmalı ve zorunlu organlarını oluşturmalıdır.
- Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesinde, derneklerin kendiliğinden sona erme halleri arasında kuruluş amacının gerçekleşmesinin imkansız hale gelmesi, ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmaması, zorunlu organların oluşturulmaması, tüzük gereği yönetim kurulunun oluşturulmasının imkansız hale gelmesi ve olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması durumları sayılmıştır.
- Türk ve Dünya Birliği Partisi'nin tüzel kişilik kazandığı tarihten itibaren iki yıl içinde ilk büyük kongresini yapmadığı ve zorunlu organlarını oluşturmadığı anlaşıldığından, Siyasi Partiler Kanunu'nun 121. maddesiyle Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesi gereği partinin dağılmış sayılarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti gerekmektedir.
- Ayrıca, Siyasi Partiler Kanunu'nun 110. maddesine göre kapanan bir siyasi partinin mallarının, büyük kongre toplanma yeter sayısının salt çoğunluğunun oyu ile alınacak bir karar üzerine, bir başka siyasi partiye veya başka bir parti ile birleşmek için kapanma kararı alınmışsa, birleşeceği partiye, ilgili partinin de kabul etmesi şartıyla devredilebileceği belirtilmektedir. Aksi halde, kapanan siyasi parti mallarının Hazine'ye geçeceği ifade edilmektedir. Bu nedenle, tüzel kişiliği sona eren partinin mallarının Hazine'ye geçmesi gerekmektedir.
IV. Hüküm: A. Türk ve Dünya Birliği Partisi'nin Siyasi Partiler Kanunu'nun 121. maddesiyle Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesi gereği dağılmış sayılarak hukuki varlığının sona erdiğine, B. Partinin tüm mallarının Siyasi Partiler Kanunu'nun 110. maddesinin birinci fıkrası gereği Hazine'ye geçmesine, C. Gereğinin yerine getirilmesi için karar örneğinin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine, 13 Temmuz 2023 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.
Başkan Başkanvekili Başkanvekili Zühtü ARSLAN Hasan Tahsin GÖKCAN Kadir ÖZKAYA
Üye Üye Üye Engin YILDIRIM Muammer TOPAL M. Emin KUZ
Üye Üye Üye Rıdvan GÜLEÇ Recai AKYEL Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Üye Üye Üye Yıldız SEFERİNOĞLU Selahattin MENTES Basri BAĞCI
Üye Üye Üye İrfan FIDAN Kenan YAŞAR Muhterem İNCE
Bu Resmi Gazete özeti Kamu Zeka tarafından yapay zeka kullanılarak oluşturulmuştur. İlanın orjinaline resmigazete.gov.tr sitesinden ulaşabilirsiniz. Kamu Zeka, bu hizmeti ücretsiz sunar ve ilanlardaki yazım hatalarından sorumlu değildir. Kamu Zeka'nın herhangi bir kamu kuruluşuyla ilişkisi yoktur.